Historia

Kalendarium łukowskiej biblioteki

1907 – Polska Macierz Szkolna zorganizowała w Łukowie pierwszą bezpłatną bibliotekę powszechną liczącą 200 woluminów. Książki te były darem mieszkańca Łukowa – aptekarza Teodozjusza Nowińskiego. Księgozbiór uzupełniany był darami licznych Łukowian jak też mieszkańców okolicznych wsi. Kupowano również nowe książki za pieniądze, które pochodziły ze składek członkowskich Polskiej Macierzy Szkolnej.

1908 – rok ten przyjmuje się za datę powstania biblioteki. Dzięki zaangażowaniu i ofiarności całego społeczeństwa łukowskiego, pod kierownictwem Kazimiery Klimeckiej zakupiono na licytacji księgozbiór zmarłego tragicznie bibliofila sędziego Antoniego Dąbrowskiego. Były to głównie dzieła naukowe, w tym wiele prawniczych, zbiór liczył 2056 woluminów.

1909 – powołano Towarzystwo Biblioteki Publicznej im. Antoniego Dąbrowskiego, które opracowało statut określający charakter zbiorów i sposób ich wykorzystania. Biblioteka stała się placówką publiczną dostępną dla wszystkich mieszkańców miasta i powiatu. Po likwidacji przez władze zaborcze Polskiej Macierzy Szkolnej bibliotekę przekazano Łukowskiemu Kołu Ziemianek. W praktyce był to tylko szyld dla rodziny Nowińskich, która utrzymywała bibliotekę.

1928 – po likwidacji Łukowskiego Koła Ziemianek bibliotekę przejęło Towarzystwo Kulturalno – Oświatowe „Ogniwo”, które również posiadało swoje zbiory. Połączono księgozbiory, zaangażowano płatną bibliotekarkę. Biblioteka udostępniała mieszkańcom miasta zbiory za bardzo niską odpłatnością, gdyż musiała być samowystarczalna. Ponadto „Ogniwo” urządzało różne imprezy, z których dochód przeznaczano na potrzeby biblioteki.

1 I 1936 – po zawarciu umowy przez Wydział Powiatowy z Zarządem „Ogniwa” została otwarta Powiatowa Biblioteka Publiczna. Księgozbiór liczył 7084 woluminy. Do prowadzenia biblioteki zaangażowano fachową bibliotekarkę Wandę Wężównę. Przy bibliotece powstała Komisja Biblioteczna, której przewodniczyła Cecylia Nowińska.

II wojna światowa – to najtrudniejszy okres w dziejach biblioteki. Biblioteka działała do jesieni 1941 r. Najpierw okupant przeprowadza „selekcję” księgozbioru – lista książek zakazanych obejmuje ponad tysiąc autorów, potem zamyka bibliotekę. Komisji Bibliotecznej udało się uratować książki bardziej wartościowe i mogące ulec skonfiskowaniu poprzez rozdanie zaufanym czytelnikom.

1944 – po wyzwoleniu miasta grono młodzieży pod kierunkiem kierowniczki Marii Kiernickiej przystąpiło do gromadzenia zbiorów. 13 listopada 1944 biblioteka zostaje otwarta dla społeczeństwa Łukowa z liczbą 700 książek. Księgozbiór szybko się rozrasta i na koniec 1945 roku osiąga liczbę 2000 woluminów.

1949 – dzięki pomocy Towarzystwa Przyjaciół Dzieci przy bibliotece powstaje Czytelnia Dziecięca;
W latach powojennych nastąpił znaczący rozwój sieci bibliotek na terenie powiatu łukowskiego. 1949 r. istniało 10 bibliotek gminnych i 62 punkty biblioteczne, w 1968 r. – 26 bibliotek gromadzkich.

1958 – 50 lecie biblioteki.

1969 – dyrektorem został Czesław Korniluk.

15 VII 1971 – otwarto Filię Nr 1 na os. dr. B. Chącińskiego.

1974 – dyrektorem został Kazimierz Tyszko.

1975 – zniesiono powiaty, Łuków znalazł się w nowo utworzonym woj. siedleckim. Na skutek reorganizacji administracyjnej Miejska Biblioteka Publiczna została włączona w strukturę Łukowskiego Ośrodka Kultury. Nadzór nad bibliotekami w terenie przejęła Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Siedlcach, a MBP działała odtąd na terenie miasta. Przed reorganizacją sieć bibliotek w powiecie liczyła: 13 bibliotek gminnych, 26 filii, 160 punktów bibliotecznych.

1977 – powstała Filia Nr 2, mieściła się w Młodzieżowym Domu Kultury ( obecnie przy ul. Gałczyńskiego 31).

1978 – w uznaniu zasług w rozwoju czytelnictwa z okazji jubileuszu 70 – lecia istnienia nadano Miejskiej Bibliotece Publicznej imię Henryka Sienkiewicza (życiorys);
Otwarto Filię Nr 3 MBP na os. XXX – lecia PRL (obecnie os. Unitów Podlaskich).

1979 – dyrektorem został Michał Krut.

1983 – Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Łukowie przyznało bibliotece Dyplom Uznania z okazji 750 – lecia Łukowa za szczególne osiągnięcia w rozwoju miasta.

1988 – biblioteka otrzymała Dyplom Honorowy Ministra Kultury i Sztuki za osiągnięcia w upowszechnianiu kultury.

1990 – dyrektorem została Ksawera Franciszka Giza – Mitura.

1992 – dyrektorem została Teresa Sytykiewicz;
Rada Miejska przydzieliła bibliotece lokal przy ul. ks. S. Wyszyńskiego 24, przeznaczając pieniądze na remont i adaptację budynku;

1993 – zakupiono pierwsze komputery do biblioteki;

1 XII 1999 –w związku z nową organizacją podziału terytorialnego kraju na mocy porozumienia zawartego pomiędzy zarządem Powiatu i Zarządem Miasta ponownie powierzono bibliotece realizację zadań powiatowych. Rozszerza to zadania placówki i zobowiązuje do udzielenia pomocy instrukcyjno – metodycznej i szkoleniowej bibliotekom powiatu łukowskiego ( 9 bibliotek gminnych, 2 miejskie, 15 filii bibliotecznych ).

2000 – dyrektorem została Ewa Wiśnicka.

2002 – Wyróżnienie w Wojewódzkim Konkursie Ekologicznym „Ziemia dla Ludzi, Ludzie dla Ziemi” – za bardzo dobrą realizację idei konkursu przyznane przez WBP w Lublinie.

2003 – 95-lecie Miejskiej Biblioteki Publicznej;
Biblioteka do programu działalności upowszechnieniowej włączyła edukację ekologiczną.

2004 – zaczęto udostępniać Internet czytelnikom.

2005 – Wyróżnienie we Współzawodnictwie na najaktywniejszą bibliotekę publiczną woj. lubelskiego 2003 – 2004 za dużą różnorodność form pracy kulturalno – oświatowej przyznane przez WBP w Lublinie.

2008 100 – lecie Łukowskiej Biblioteki Publicznej;
Remont parteru budynku biblioteki;
Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego;
Nagroda „Łukowskiego Złotego Niedźwiedzia” w uznaniu zasług dla miasta Łuków z okazji 100 – lecia istnienia biblioteki przyznana przez Burmistrza Miasta;
Medal Wojewody Lubelskiego za wieloletnią popularyzację słowa pisanego, szeroką działalność kulturotwórczą w regionie oraz długoletnią działalność edukacyjną na rzecz mieszkańców miasta i powiatu łukowskiego;
Medal Pamiątkowy Województwa Lubelskiego przyznany przez Marszałka Województwa Lubelskiego za szczególne zasługi dla województwa lubelskiego.

2010 – uruchomienie serwisu internetowego biblioteki.


Inicjatorki Biblioteki Publicznej w Łukowie


Kazimiera Klimecka
Inicjatorka Biblioteki Publicznej w Łukowie

„Jej inicjatywie, staraniom i energicznym zabiegom należy przypisać wczesne powstanie biblioteki publicznej w tym małym powiatowym mieście o pięknych postępowych tradycjach, instytucji samodzielnej opartej na racjonalnych wzorach Biblioteki Publicznej w Warszawie”

Cecylia Nowińska
Pracownik biblioteki w latach 1908 – 1917

Rodzina Nowińskich wspierała bibliotekę od początku istnienia, wykazując się dużą ofiarnością na rzecz biblioteki. Cecylia przez całe życie bezinteresownie propagowała czytelnictwo, w bibliotece pracowała bez wynagrodzenia. W 1938 roku za krzewienie czytelnictwa została odznaczona przez Prezydium Polskiej Akademii Literatury Srebrnym Wawrzynem Akademickim.

Maria Kiernicka
Kierowniczka biblioteki w latach 1944 – 1969

Maria Kiernicka związana była z biblioteką łukowską już od roku 1935, odbywała tu praktyki poprzedzające rozpoczęcie studiów bibliotekarskich. Funkcję kierownika biblioteki pełniła w latach 1944 – 1969. W ciągu 25 lat swej pracy wiele energii i sił poświeciła nie tylko bibliotece w Łukowie, ale organizowała również sieć biblioteczną na terenie powiatu łukowskiego. Była inspiratorką wielu działań z zakresu upowszechniania książki i czytelnictwa. Jako wspaniały pedagog i wychowawca z oddaniem uczyła zawodu zainteresowanych pracą w bibliotece, wykształciła grupę bibliotekarzy łukowskich. Po przejściu na emeryturę nie zrezygnowała z pracy zawodowej i przez trzy lata prowadziła bibliotekę Filii Nr 1.


Fotografie historyczne


Skip to content